Αρχικά με τράβηξε η ο ανθρωπομάγειρας-ψάρι. Όπα, λέω, δικός μας είναι αυτός!
Στο λευκό εξώφυλλο η εικονογράφηση παρέπεμπε ακριβώς σε αυτό που περιέγραφε ο υπότιτλός: «Μια σουρεαλιστική προσέγγιση στη γαστρονομία». Τσίμπησα! Για την ακρίβεια πιάστηκα, όχι άθελά μου, από ένα αγκιστράκι, που ψάρευε πτερόεντες πειρασμούς που γυρόφερναν θαρρείς μια κάποια Κλίμακα …αλά Ιωάννη.
Διάβασα αρκετές σελίδες, ήδη από την πρώτη μέρα, μονορούφι. Γλώσσα στρωτή και σύγχρονη. Ένα μαγειρικό βιβλίο από εκείνα που σε ταξιδεύουν. Θα μου πεις είναι μια φράση κλισέ αυτό το «βιβλία που σε ταξιδεύουν». Οk! Κλισέ ή όχι, πως να περιγράψει κανείς ένα βιβλίοο που η συγγραφέας μοιράζεται μαζί σου σκέψεις, προβληματισμούς και εμπειρίες.
Η Αγάπη Μαργετίδη, σπρωγμένη από μια εσωτερική ανάγκη, την ανάγκη επικοινωνίας με φίλους και γνωστούς, κάποια στιγμή άρχισε να γράφει. Τα γραπτά της δεν ταξίδεψαν στη θάλασσα του διαδικτύου, εκεί όπου τα τελευταία χρόνια ξεδιπλώνονται κείμενα που συχνά ευωδιάζουν.
Επί ένα ολόκληρο χρόνο η συγγραφέας -στέλεχος Κυπριακής τράπεζας- βρίσκει μέσα από την μαγειρική, το μοίρασμα, την επικοινωνία τον τρόπο να αντιδράσει σε μια δύσκολή περίοδο που της έτυχε. Κατάφερε να λειώσει τον πάγο γύρω από το ψυγείο στο οποίο «κλείστηκε» σαν αποτέλεσμα του ξηλώματος, κλωστή-κλωστή, κάθε αρμοδιότητας που είχε ως τότε στη δουλειά της. Συμβαίνει αυτό στα στελέχη μεγάλων εταιριών (του δημοσίου κυρίως) όταν αλλάζει η διοίκηση και οι παλιοί (24 χρόνια μέτραγε ήδη τότε η Μαργετίδη σε Κυπριακή τράπεζα) πέφτουν σε δυσμένεια.
Η frozen banker αναζητεί λίγο φως. Δεν της αρκεί να χτυπά κάρτα και να παίρνει τον μισθό, μήνας μπαίνει μήνας βγαίνει. Μάλλον υπάρχουν και τέτοιοι άνθρωποι, εκεί έξω. Ναι! Στην αρχή απευθύνθηκε σε ένα κοινό -που το ίδιο την παρότρυνε- μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ένα κοινό που συνεχώς διευρύνονταν, ώσπου κάποια στιγμή οι αποδέκτες φτάνουν τον αριθμό 38. Ήδη αποτελούν μια σημαντική ομάδα στήριξης.
Από τον Φεβρουάριο του 2013, όταν στέλνει το πρώτο της μήνυμα, ως ένα χρόνο μετά, τον Φεβρουάριο του 2014, ένας ετήσιος κύκλος (που άνοιξε για να μην κλείσει, δεδομένου ότι συνεχίζει σε άλλους πλέον δρόμους*), το σώμα αυτής της εβδομαδιαίας επικοινωνίας, με ιστορίες, συνταγές, σχόλια και προσωπικές εξομολογήσεις βρίσκεται ήδη στα βιβλιοπωλεία. Γι αυτό και είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται. Ένας τσελεμεντές με περιεχόμενο που σε παρασύρει, με κείμενα που εμπνέονται από τη μαγειρική και μια ψυχοσωτήριος μαγειρική σκάλα που τείνει στην γευστική απόλαυση της καθημερινότητάς μας.
Υπάρχει ένας κόσμος που γράφει κείμενα, όχι απαραίτητα με αντικείμενο τη μαγειρική, κείμενα που διασχίζουν το διαδίκτυο, αυτή τη θάλασσα που όσο και να την ταξιδέψεις παραμένει αενάως αταξίδευτη.
Με όποιο τρόπο κι αν μπεις στην περιπέτεια της γραφής, όποια πόρτα και αν ανοίξεις, το σημαντικό είναι το πρώτο βήμα, αυτή η σωτήρια κίνηση που με έναν τρόπο εκπληκτικό σε περνά σε ένα μαγευτικό περιβάλλον. Είτε αφορά παραμυθένιες εξιστορήσεις, είτε καταθέσεις προσωπικές, είτε ερευνητική εργασία η μαγεία είναι ίδια.
Ίδια και η λύτρωση, που επέρχεται ως αποτέλεσμα «πράξεως σπουδαίας και τελείας».
Διαλέγω από το βιβλίο σπαράγματα γραφής από το κεφάλαιο «Αμπελοφιλοσοφίες» και μια συνταγή για ένα κέικ με σταφίδες. Δεν είναι τυχαίο που ακολουθεί μια αναφορά σε συγκινητικές οικογενειακές στιγμές και αποχωρισμούς:
«…εδώ πλέον ήρθε η ώρα να πούμε οριστικά αντίο στο καλοκαίρι του 2013, και προκειμένου η μετάβαση στο φθινόπωρο να είναι όσο το δυνατόν πιο ομαλή και ανώδυνη, λέω να φτιάξουμε ένα κέικ με μαύρες σταφίδες και ελαιόλαδο για τον απογευματινό μας καφέ ή τσάι […]»
(είναι, καθώς περιγράφει, η συνονόματή της γιαγιά από τον πατέρα της, με την οποία δεν είχε το ίδιο δέσιμο που είχε με την γιαγιά Άρτα και συνεχίζει…)
«[…]Παρ’ όλα αυτά την θυμάμαι με αγάπη και σεβασμό. Όταν πέθανε είχα σοκαριστεί πολύ, γιατί ήταν ο πρώτος αποχωρισμός, αλλά και γιατί είχα δει τον πατέρα μου να κλαίει γοερά, κάτι στο οποίο δεν ήμουν συνηθισμένη[…]»
(τον πατέρα θα τον δει ακόμα 2 φορές να κλαίει: τη μέρα που κηρύχθηκε η δικτατορία και τη μέρα που η ίδια θα φύγει για το Παρίσι το 1981, γεγονός που σηματοδοτούσε τον αποχαιρετισμό της προς την οικογενειακή εστία)
«[…] Τέλος πάντων αφήνω τις συγκινητικές οικογενειακές αναμνήσεις και προχωράω στη συνταγή για το cake με τις σταφίδες.»
CAKE ΜΕ ΜΑΥΡΕΣ ΣΤΑΦΙΔΕΣ & ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
Μουσκεύουμε 200 gr μαύρες αποξηραμένες σταφίδες σε 50 ml cognac για 30′.
Σε μπολ ανακατεύουμε με ξύλινη κουτάλα 200 ml ελαιόλαδο, 200 ml χυμό πορτοκαλιού και 220 gr ζάχαρη, έως ότου διαλυθεί εντελώς η ζάχαρη.
Προσθέτουμε 400 gr αλεύρι για όλες τις χρήσεις που έχουμε κοσκινίσει με 1 κ.γλ. baking powder και 1 κ.γλ. τριμμένο μοσχοκάρυδο και αναμειγνύουμε καλά με την κουτάλα. Στραγγίζουμε τις σταφίδες και τις προσθέτουμε στο μείγμα. Το αδειάζουμε σε λαδωμένη και αλευρωμένη φόρμα. Πασπαλίζουμε την επιφάνεια με καστανή ζάχαρη και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στη λειτουργία του αέρα στους 180 βαθμούς για 30′, χαμηλώνουμε στους 160 βαθμούς και συνεχίζουμε το ψήσιμο για ακόμα 30′.
«Συνειδητοποιώ ότι στο σημερινό κεφάλαιο, με αφορμή τα σταφύλια και εντελώς τυχαία, συναντήθηκαν και πάλι μετά από πολλά χρόνια οι δυο γιαγιάδες μου, η Αγάπη και η Άρτα, αλλά και τα παιδιά τους και γονείς μου, που ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα και όμορφα ζευγάρια που έχω συναντήσει. Έχω πει πολλές φορές πως δεν πιστεύω στις ψυχές, ούτε στη μετά θάνατον ζωή. Ούτε και στις θεωρίες πιστεύω, παρά μόνο στις πράξεις και στα έργα των ανθρώπων. Δεν έχει και πολλή σημασία αν είναι μικρά ή μεγάλα, προσωρινά ή διαχρονικά, αρκεί να βγαίνουν μέσα από τη σκέψη και τη συνείδησή μας. Αποδεικνύεται δε περίτρανα ότι όσο θυμόμαστε τους αγαπημένους μας, αντλούμε έμπνευση και δύναμη για να συνεχίσουμε τη σύντομη ζωή μας πάνω στα χνάρια τους.»
~ THE FROZEN BANKER PROJECT της Αγάπης Μαργετίδη
εκδόσεις Παπαδόπουλος
Αθήνα Δεκέμβριος 2017
σχέδια: Αλεξία Ευσταθοπούλου
εικαστική επιμέλεια: Ίρις Κρητικού
επιμέλεια-διόρθωση: Εύα Καλεύρα
*Η Αγάπη Μαργετίδη από τον Μάρτιο του 2016 αρθρογραφεί
στο διαδικτυακό περιοδικό in2life με τη στήλη «Bon Agapi»
απ’ όπου και ο ενδιαφέρον κατά Μαργετίδη
ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΣ
- 1) Ου βιάσεις την φύση. Τουλάχιστον προσπάθησε (όχι ντομάτες τον χειμώνα, ούτε λάχανο το θέρος).
- 2) Μην αγοράζεις προϊόντα αμφίβολης ή ανήθικης παραγωγής. Ενημερώσου για τον καλλιεργητή, τον παραγωγό και τον προμηθευτή σου κι αφού γνωριστείτε, άκουσέ τον κι εμπιστεύσου τον.
- 3) Στο μέτρο του δυνατού, προτίμησε τα προϊόντα ελεγχόμενης καλλιέργειας και αυτά που παράγονται από πιστοποιημένες παραγωγικές μονάδες.
- 4) Αγόρασε προϊόντα που έχουν παραχθεί όσο το δυνατόν πιο κοντά σε σένα (εκτός κι αν πρόκειται για γευστικά μακρινά ταξίδια) και στήριξε, στο μέτρο του εφικτού, τη γειτονιά σου.
- 5) Καλλιέργησε στην βεράντα, την ταράτσα ή τον κήπο σου ό,τι μπορείς.
- 6) Ψώνισε με μέτρο και σύνεση. Σπίτι έχεις, όχι εστιατόριο.
- 7) Ου πετάξεις τρόφιμο
- 8) Ανακύκλωσε υλικά και περισσευούμενα φαγητά
- 9) Μοιράσου το φαγητό σου
- 10) Πρόσφερε στον πλησίον σου
όλα στα κάρβουνα 